افراد معلول در تمام کشورها دارای جمعیت زیادی هستند. متاسفانه در اکثر مواقع، در معماری ساختمان ها و طراحی خانه ها، توجه ای به رفتوآمد آن ها نمی شود. با اینکه نوع معلولیت افراد با هم متفاوت است اما برای داشتن یک زندگی عادی باید نکاتی را در ساختمان سازی رعایت کرد. معلولیت افراد ممکن است حرکتی، شنوایی و یا بینایی باشد که متناسب با نوع معلولیت، نوع تمهیدات نیز متفاوت است. در این مقاله ما قصد داریم شما را با نکاتی درباره آمادهسازی محیط و دکوراسیون مناسب معلولان بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
۱- طراحی مناسب حیاط برای ورود
میتوان گفت که حیاط خانه اولین گزینه برای آمادهسازی ورود معلولان است. مسیر ورودی باید کاملا صاف باشد تا معلول بتواند بدون مشکل و به راحتی وارد شود. از همه مهم تر باید پستی و بلندی ها را برطرف و اگر پله ای در طول مسیر قرار دارد، بخشی از آن را برای افراد معلول آماده کنید. برای این کار میتوانید از رمپ (مسیری صاف با شیب کم، که برای رفتوآمد افراد معلول میسازند) استفاده کنید. همچنین باید توجه کنید که در مسیر ورود گل یا گیاهی وجود نداشته باشد و عرض درب حیاط برای عبور یک ویلچر بزرگ باشد. علاوه بر این مسیر نباید هیچگونه لغزندگی داشته باشد.

۲- ایمن سازی سرویس های بهداشتی
معمولا ساختار حمام در ساختمان هایی که برای معلولان ساخته می شود، بدون لبه و پله است تا فرد بتواند با ویلچر به راحتی در آن ورود و خروج کند. حتما در حمام یک سکو برای نشستن افراد طراحی کنید یا یک صندلی برای نشستن قرار دهید. زیرا محیط حمام مرطوب و لیز است و امکان حادثه بسیار زیاد است.
دوش حمام را به گونه ای طراحی کنید که بتوان به راحتی جابه جا شد و فرد معلول برای استفاده نیاز به حرکت نداشته باشد. علاوه بر این کفپوش های ضد لغزشی را در حمام و سرویس بهداشتی تعبیه کنید. زیرا امکان لیز خوردن وجود دارد. توجه داشته باشید که ارتفاع شیرآلات و آینه را طوری طراحی کنید که فرد هنگام نشستن نیز بتواند به راحتی از آن ها استفاده کند.
افزون بر این ها، سعی کنید یک دستگیره در حمام و دستشویی برای برخاستن و حفظ تعادل افراد قرار دهید. همچنین سوراخی بر روی درب تعبیه کرده تا به راحتی با فرد معلول صحبت کنید. یا اگر امکان دارد یک کلید زنگ یا دکمه اخطار در محیط حمام و دستشویی قرار دهید تا در مواقع خطر با فشار دادن آن، شما را سریعا باخبر کنند.

۳- طراحی باز را برای خانه انتخاب کنید
معمولا دکوراسیون مناسب معلولان باید بزرگ باشد که به راحتی و بدون دردسر با ویلچر خود عبور و مرور کنند. شما باید وسایل اضافی و غیر ضروری را از محیط بردارید و مبلمان را طوری قرار دهید تا رفتوآمد برای آن ها مشکل نشود. همچنین در انتخاب مبل مناسب باید به ارتفاع و اندازه آن دقت کنید که به راحتی در آن جابجا شوند. بعلاوه مبلمانی را انتخاب کنید که پایه های محکم و بدون چرخ داشته باشد تا در هنگام نشستن و برخاستن تعادل خود را حفظ کنند.
۴- انتخاب کفپوش مناسب در دکوراسیون مناسب معلولان
توجه داشته باشید که راه رفتن روی فرش برای افرادی که از ویلچر استفاده می کنند سخت است. شما یا باید از فرش در کف سالن استفاده نکنید یا قسمتی از آن را برای سهولت در جابجایی ویلچر باز نگه دارید. مناسب ترین کفپوش برای عبور و مرور ویلچر، پارکت است و نسبت به کفپوش های سنگی و سرامیکی ایمنی بالاتری دارد اما بهترین گزینه می تواند فرش نازک یا پلاستیک وینیل باشد.

۵- توجه به اندازه درب ها
در خانواده هایی که افراد معلول مجبور هستند با ویلچر حرکت کنند، باید به اندازه درب ها دقت زیادی کنید تا در رفت و آمد به مشکل بر نخورند. بنابراین برای سهولت در حرکت، باید عرض درب ها را بیشتر از حد معمول طراحی کنید. همچنین بهتر است که درب های اضافی را بردارید تا مانعی برای جابجایی ویلچر یا واکر نباشد. طراحی درب های هوشمند یا درهایی که به راحتی باز وبسته میشوند، میتواند بسیار کاربردی باشد.
۶- استفاده از سطح شیب دار یا رمپ
همانطور که گفتهشد رمپ همان سطح شیب دار است که در اکثر ساختمان ها، کنار پله ها طراحی می کنند. معمولا در برخی از خانه ها که دارای پله هستند باید حتما رمپ نصب شود. رمپ مخصوص افراد معلول باید شیب کمی داشته باشد تا بدون مشکل از سطحی به سطح دیگر جابه جا شوند. همچنین اگر امکان نصب رمپ ثابت را ندارید، می توانید از رمپ تاشو و متحرک استفاده کنید تا افراد در مواقع لزوم از آن بهرمند شوند.
۷- تعبیه امکانات لازم در اتاق خواب
در هر خانه ای وجود اتاق خواب بسیار مهم است که نمادی از استراحت دارد. پس باید فرد معلول در اتاق احساس راحتی داشته باشد و امکاناتی را در آن برای رفاه حال آن تعبیه کنید. اولین نکته ای که باید به آن توجه کرد، قرار دادنِ اتاق معلول در طبقه همکف برای دسترسی آسان تر است. باید کمد و قفسه ها را طوری طراحی کنید که به راحتی به آن ها دسترسی داشته باشند.
همچنین داشتن تختی که به راحتی شیب و ارتفاع آن تنظیم می شود، به فرد معلول کمک می کند تا بدون نیاز به افراد دیگر، تختخواب خود را بالا و پایین کند. بعلاوه با نصب دستگیره در کنار تخت افراد معلوم، به آن ها در نشستن و برخاستن بدون نیاز دیگران کمک کنید. داشتن ریموت خاموش و روشن کردن لامپ، کنترل وسایل سرمایشی و گرمایشی و ریموت درب اتاق، نیز از دیگر اقدامات حائز اهمیت در اتاق اینگونه افراد است.
۸- ضرورت نصب دستگیره
برای باز و بستهکردنِ راحت تر، حتما برای کابینت ها، کمد و قفسههای دستگیره را نصب کنید. حتی در محیط هایی مانند راه پله و اتاق خواب می توانید با نصب دستگیره به راه رفتن و حفظ تعادل افراد کمک بسیاری کنید. از همه مهم تر قرار دادنِ تکیه گاه هایی در مسیر برای افرادی که با عصا یا واکر راه می روند به سر پا ماندن آن ها کمک می کند.
این تکیه گاه ها را می توانید روی دیوارها، سینک ظرفشویی، گاز یا کانتر آشپزخانه نصب کنید. تکیه گاه های تزیینی و محرک را می توانید با میخ روی دیوار نصب کرده یا طاقچه های کوچکی را روی دیوار حک کنید.
۹- ایمن سازی راهروها
راهروها از مکان های مهم در عبور و مرور افراد معلول به حساب می آیند که اگر در طراحی آن ها دقت نکنید، مشکل ساز می شوند. با نصب نرده یا ردیاب رفت و آمد افراد معلول راحت تر می شود و با ایمنی بالاتری از آن گذر می کنند. در راهرو از وسایل تزیینی استفاده نکنید و تا حد امکان آن را خلوت کنید. همچنین عرض راهرو برای دور زدن و چرخش ویلچر، باید پهن تر از راهروهای معمولی باشد.
۱۰- آشپزخانه در دکوراسیون مناسب معلولان چگونه است؟
برای اینکه افراد معلوم بتوانند به راحتی به وسایل ضروری و لازم دسترسی داشته باشند، حتما آن ها را در کابینت یا کمدهای پایینی قرار دهید. شما میتوانید برای راحتی بهتر افراد معلول، کابینت یا کشوهایی نصب کنید که برای باز و بستهشدن به دستگیره نیاز ندارند و جک دار، فشاری یا ریلی هستند.
حتی در طراحی دکور آشپزخانه از فضای زیر سینک ظرفشویی یا گاز را خالی نگه دارید تا افراد معلول ویلچر دار، به آسانی از آن ها استفاده کنند. به علاوه ارتفاع پیشخوان و کانترها باید به نحوی باشد که افراد ویلچرنشین نیز به راحتی بهره مند شوند. برای این کار می توانید آن ها را به صورت تاشو و قابل تنظیم ارتفاع بسازید.

۱۱- توجه به روشنایی خانه
خانواده هایی که افراد معلول دارند باید به روشنایی منزل توجه بسیاری کنند. یکی از این موارد روشن نگه داشتن لامپ سرویس های بهداشتی یا راهرو در هنگام شب است. همچنین اگر با افراد نابینا یا کم بینا در یک خانه زندگی می کنید، باید روشنایی خانه را چند برابر کنید. برای اینکار از لامپ های کم مصرف استفاده کنید و نگران مصرف بیش از حد برق نباشید. در روز نیز با کشیدنِ پرده ها از نور بیشترین بهره را ببرید و روشنایی را چندین برابر کنید.
۱۲- استفاده از بالابر یا آسانسور
در منازل آپارتمانی که پله های زیادی داشته و امکان نصب رمپ در چندین طبقه وجود ندارد، شما می توانید از بالابر یا آسانسور استفاده کنید. امروزه تجهیزات نوینی نظیر بالابر معلولین، بالابر ویلچر و آسانسور مخصوص معلولین وجود دارد که می توان به راحتی آن ها را تامین کرد.

رعایت نکات کلی برای ایمنی دکوراسیون مناسب معلولان
- برای دسترسی بهتر افراد معلول، کلید و پریزهای برق را در ارتفاع پایین نصب کنید.
- حتما از تلفن های بیسیم در جاهای مختلف خانه استفاده کنید تا در صورت تنهایی و بروز اتفاق برای او، فوری با شما تماس بگیرد.
- با نصب دوربین های مدار بسته امنیت خانه خود را بالا ببرید. معمولا خانه افراد معلول، محل ورود خدمتکار، پرستار یا نگهبان است پس با نصب دوربین سرقت و آزار و اذیت را کاهش دهید.
- وجود یک اتاق مخصوص در خانه برای افراد معلول بسیار واجب است تا بتوانند به دور از سروصدا به استراحت بپردازند.
- طناب یا سیم های برق را در خانه رها نکنید که باعث زمین خوردنِ افراد معلول شود.
- احتمال خطر در خانه همیشه وجود دارد و شما باید بسیار مراقب باشید. نصب سیستم های امنیت خانگی می تواند از افراد معلول در برابر آتش سوزی، گاز گرفتگی و... محافظت کند. این سیستم با هشدار خود قبل از بروز اتفاق، فرد را مطلع می کند و باعث می شود شما از راه دور خانه را کنترل کنید.
- محیط های مشترک ساختمان مانند پله ها، آسانسور، راهرو، پشت بام، پارکینگ و... باید مجهز به امکاناتی برای افراد معلول باشد تا رفت و آمد و دسترسی آسان تری داشتهباشند.
کلام پایانی
وضعیت افراد معلول با هم بسیار متفاوت است و برخی افراد در حرکت و بعضی دیگر نیز مشکل بینایی یا شنوایی دارند. شما باید قبل از دکوراسیون مناسب معلولان باید به وضعیت معلول دقت کنید و بر اساس آن خانه را طراحی کنید. خوشبختانه در سال های اخیر و با رشد فناوری، امکانات بسیاری در این زمینه فراهم شدهاست که میتوانید به راحتی آن ها را در خانه تعبیه کنید.
سیستم های امنیتی، سیستم هشدار دهنده و بالابر یا آسانسور می توانند از مهمترین امکانات در این زمینه باشند که کمک بسیاری به شما و افراد معلول می کند. شما بهتر است در این راه از متخصصان دکوراسیون و طراحان کمک بگیرید تا نتیجه مطلوبی را کسب کنید.
مجموعه املاک داران با عرضه فعالیت های وسیع در زمینه ساخت و ساز و خرید و فروش، بستر مناسبی را در حوزه املاک پدیدار کرده اند. این فعالیت ها شامل پیش فروش آپارتمان در اصفهان، خرید و فروش آپارتمان در اصفهان، رهن و اجاره خانه ویلایی در اصفهان، و رهن و اجاره آپارتمان در اصفهان، ثبت ملک به صورت رایگان، سرمایه گذاری، شراکت در ساخت و ساز، مشاوره حقوقی املاک، معامله پایا پای، تهاتر و غیره می شوند.
- ۰۱/۰۴/۲۰